23 Şubat 2014 Pazar

Antik mısır tanrıları

Osiris


Mısır'ın son dönemine kadar popülerliğini sürdüren Osiris, Yer Tanrısı Geb ile Gökyüzü Tanrıçası Nut'un en büyük oğludur ve ölüler dünyasının hakimidir. 

İnanca göre Mısır kralı olan Osiris, kıskançlık yüzünden kardeşi Seth tarafından öldürülür ve cesedi parçalara ayrılarak Mısır toprakları üzerine dağıtılır. Bunu duyan eşi, hem de kızkardeşi olan İsis, parçaları toplayarak kocasının dirilmesini sağlar.

Ancak Osiris artık bu dünyada yaşamak istemediğinden ölüler dünyasına göçer ve buradaki olaylara başkanlık eder. İntikamını ise oğlu Horus alır.
Onu betimleyen tasvirlerde elinde hükümdarlık sembolü olan kamçı ile bir asa tutar. Tuttuğu asanın üzerinde Sirius yıldızının bazı sembolleri bulunur ki, bu sembollerden ikisi köpek başı ve yaydır. Bazı yazarlara göre OsirisSirius-B, İsis Sirius-A yıldızıyla ilişkilidir.


İsis


Nut ve Geb'in kızı, Osiris'in eşi ve Horus'un annesidir. İsis, Antik Mısır'da hayat verici ve ilahi anne olarak kabul edilmiş, ünü Roma'ya kadar yayılmıştır.

Yararlı büyüler yapabilen yardımsever bir tanrıçadır.


Horus


Şahin başlı tanrı olarak tasvir edilen Horus, İsis ve Osiris'in oğlu olup, Mısırlıların koruyucu tanrısıdır. 

Mitolojide önemli bir yere sahip olup, kimi zaman Güneş, kimi zaman gökyüzü tanrısıolarak anılmıştır.
Babasının ölümünden sonra doğmuş, annesi İsis tarafından amcasından gizlenerek büyütülmüştür. Daha sonra ise amcası Seth'i öldürerek tahtı geri alır.


Ra


Güneş Tanrısı Ra; en köklü tanrılardan biri olup, Dünya'yı, diğer tanrıları ve insanları yaratmıştır. Kafasında bir disk taşıyan şahin başlı bir insan olarak tasvir edilir.

Kimi yazarlara göre Ra, Mısır'ın tek tanrısı olup, diğer tüm tanrı ve tanrıçalar, onun parçalarını oluşturuyordu.


Amon


Amon; Teb şehrinin hava ve bereket tanrısı iken, buradaki prensler güçlenip Mısıra hakim olunca yerellikten kurtulup önemli bir tanrı olmuştur. Gizli güç anlamına gelir.

Tanrıların Kralı olarak kabul edilen Amon, daha sonra Güneş Tanrısı ile birleştirilerek Amon-Ra ismini almış ve adı en çok anılan Tanrı haline gelmiştir.

Adına yapılan Karnak Tapınağı, dünyanın en büyük dini yapısıdır. 


Anubis


Çakalların mezarlar etrafında dolaşması nedeniyle çakal başlı olarak tasvir edilen Anubis, ölülerin rehberi ve onları Osiris'in divanına çıkaran tanrıdır.

Kutsal mumyalayıcı olarak da anılır. Mısır mitolojisi boyunca ölümle ilgili her işle ilişkilendirilmiştir.


Sekhmet


Aslan başlı bir kadın olarak tasvir edilen Sekhmet, savaş tanrıçası olup, aynı zamanda iyileştirici gücü de vardır. Tıp tanrıçası olarak da kabul edilir.

Efsaneye göre Ra'nın emri üzerine ona başkaldıranları öldürmeye gider; ancak insan kanı o kadar hoşuna gider ki gözü döner ve kendini durduramaz. Ra'nın yaptığı bir büyü ile kendine gelir ve böylece insanların soyu da kurtulmuş olur.


Seth


Osiris'in kardeşi olup, çöl, fırtına ve yabancıların tanrısıdır. Aynı zamanda karanlık ve kaosla da özdeşleştirilir. Tazı başlı Seth, ağabeyi Osiris'i öldürmesi ve daha sonra yeğeni Horus'un kendisinden intikam almasıyla bilinir.


Thot


Karga başlı olarak tasvir edilen Thot, bilginin ve yazının tanrısı olup, bilgeliği sembolize eder.

Yunan mitolojisindeki karşılığı Hermes'dir. Ra'nın dileklerini kelimelere döken tanrıdır. Ay ve büyü ile de anılmıştır.


Maat


Mısır'ın doğruluk ve adalet tanrıçasıdır.

Ra'nın kızı olan Maat'ın başında bir devekuşu tüyü bulunur. Ölü kişi yargılanırken bu tüy terazinin bir kefesine, ölünün kalbi ise diğer kefesine konur. 

Evrensel uyumun
 da sembolü olan Maat, kocası Thot ile birlikte Ra'nın gemisindeolduğuna inanılan iki kişiden biridir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder